O wyzwaniach, jakie w kontekście zmian demograficznych, niedoboru pracowników i konieczności wydłużenia aktywności zawodowej Polaków, czekają rynek pracy mówi Bartosz Jakubowski, Marketing Manager, LMC Polska.

Polska, jak i cała Europa, stoją obecnie przed wielkim wyzwaniem. Z jednej strony w ostatnich latach obserwujemy znaczny spadek liczby urodzeń, z drugiej w zastraszającym tempie przybywa osób w tzw. wieku poprodukcyjnym, czyli tych, które ukończyły 65. rok życia. Zmiany zachodzące w strukturze demograficznej ludności odcisną w nadchodzących latach piętno na sytuacji naszego kraju i będą stanowiły wyzwanie dla całej gospodarki, w tym rynku pracy.

Młode talenty vs. srebrne

Pracodawcy i specjaliści ds. HR mierzą się obecnie z rekordowo niskim bezrobociem i wysoką podażą pracy w naszym kraju. Według prognoz ONZ w najbliższych latach nasz kraj czeka dalszy spadek populacji. Zdaniem ekspertów liczba ludności w Polsce do 2050 roku zmniejszy się nawet o 15%.[3] Wszystko za sprawą niżu demograficznego. GUS szacuje, że za 30 lat osoby powyżej 65. roku życia będą stanowiły około 30% całej populacji Polski, czyli niemal dwa razy więcej niż obecnie[4]. Problem nie dotyczy jedynie Polski. Dla przykładu w Czechach wyż demograficzny również przypadł na lata 70. i 80. ubiegłego stulecia, a liczba urodzeń w latach 2000 była zastraszająco niska. Już za 15 lat większość czeskiej populacji stanowić będą osoby powyżej 40. a nawet 50. roku życia, średni wiek zatrudnionych osób przekroczy 45 lat, a populacja osób urodzonych w nowym milenium będzie zdecydowanie niższa niż obecnie. To jedno z największych wyzwań dla branży HR. Za 15 lat większość polskich i czeskich pracowników będzie
w średnim lub tzw. srebrnym wieku.

Re-organizacja

Zmiany pokoleniowe i starzenie się społeczeństwa wymuszają na osobach związanych z branżą HR przeorganizowanie sposobu myślenia oraz redefiniowanie pojęcia osoby starszej. W kontekście pogłębiających się niedoborów kadrowych potrzebna jest przede wszystkim aktywizacja osób w wieku emerytalnym i przedemerytalnym, które według GUS stanowią dziś aż 55% osób biernych zawodowo[1]. W II kwartale 2019 roku w Polsce wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 55-59 wynosił 67%, dla osób
w wieku 60-64  - 33,7%, natomiast w wieku 65 lat i powyżej – zaledwie 5,4%.[2] Podobne tendencje możemy zaobserwować na czeskim rynku pracy.

Wraz z rosnącym znaczeniem tzw. srebrnych talentów, specjaliści ds. HR i pracodawcy będą musieli zmierzyć się również z koniecznością dopasowania stylu zarządzania organizacją do skrajnych oczekiwań poszczególnych grup pracowników, mających odmienne umiejętności, wartości i doświadczenia życiowe. Jeszcze mocniej na znaczeniu zyska szacunek dla różnorodności pod względem wieku.

Re-rekrutacja

Pozyskiwanie oraz odpowiednie zarządzanie wiedzą i doświadczeniem pracowników 50+ to jedne z kluczowych wyzwań rynku HR w najbliższym czasie. Pracodawcy powinni już dziś walczyć o tę grupę zawodową, bo to jej wiedza i doświadczenie za kilka lat okażą się kluczowe dla budowania wartości firmy. Oczywiście na pewnych płaszczyznach, takich jak chociażby rozwój umiejętności związanych z nowymi technologiami, dojrzali pracownicy będą potrzebowali wsparcia, warto jednak podkreślić, że w zamian będą oferować młodszym kolegom gromadzony latami know-how.

Pierwsze zmiany na rynku rekrutacji już widać – powstają programy aktywizacji zawodowej osób dojrzałych, w Warszawie uruchomiono Senioralne Biuro Pracy, w Gdańsku działa Centrum Pracy dla Seniorek i Seniorów. Przełom na rynku zatrudnienia zbliża się wielkimi krokami. Im szybciej przygotujemy się na nową sytuację, tym więcej zyskamy. Zwłaszcza, że potencjał ekonomiczny płynący z zatrudniania osób starszych jest ogromny.

[1]Golden Age Index, https://www.pwc.co.uk/economic-services/golden-age/golden-age-index-2018-final-sanitised.pdf

[2]https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/prognoza-ludnosci/prognoza-ludnosci-na-lata-2014-2050-opracowana-2014-r-,1,5.html

[3] https://tvn24bis.pl/z-kraju,74/onz-liczba-ludnosci-polski-spadnie-do-32-mln-w-2050-r,809413.html

[4]https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/sytuacja-demograficzna-osob-starszych-i-konsekwencje-starzenia-sie-ludnosci-polski-w-swietle-prognozy-na-lata-2014-2050,18,1.html  

[5] https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/monitoring-rynku-pracy-kwartalna-informacja-o-rynku-pracy-w-pierwszym-kwartale-2019-r-,12,37.html

[6]https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/aktywnosc-ekonomiczna-ludnosci-polski-ii-kwartal-2019-roku,4,34.html