Nie wszystko łatwo zmierzyć na miejscu, czyli o możliwościach oceny parametrów pompy na stanowisku pracy
Wskazane jest ciągłe monitorowanie lub przynajmniej okresowe sprawdzanie parametrów energetycznych pomp. W praktyce, na stanowisku pracy, pomiar wysokości podnoszenia, mocy i ciężaru właściwego jest stosunkowo prosty i możliwy do przeprowadzenia z wysoką dokładnością. Natomiast precyzyjny pomiar wydajności jest już problematyczny. Bez niego nie da się jednak precyzyjnie oszacować aktualnej sprawności pompy uwzględniającej pogorszenie stanu technicznego na skutek zużycia.
W trakcie eksploatacji pompy wskazane jest ciągłe monitorowanie lub okresowe sprawdzanie jej parametrów energetycznych w celu upewnienia się, czy pracuje ona z optymalną sprawnością. Jest to istotne nie tylko ze względów technicznych, lecz również ekonomicznych, gdyż koszty energii do napędu pompy są znaczące w całkowitym koszcie pompowania.
Koszty energii i sprawność w rzeczywistym punkcie pracy
Z punktu widzenia kosztu energii ważna jest nie tyle maksymalna sprawność, jaką pompa może osiągnąć w optymalnym punkcie charakterystyki, lecz sprawność w rzeczywistym punkcie pracy. Zagadnienie staje się bardziej złożone, gdy punkt pracy jest zmienny, gdyż wtedy o efektywności energetycznej układu decyduje zastosowana metoda regulacji. W prostszym przypadku, gdy punkt pracy jest w przybliżeniu stały, straty energii wynikają głównie z dwóch przyczyn:
- Niewłaściwy dobór pompy do układu w wyniku czego pracuje ona ze sprawnością niższą od maksymalnej.
- Wynika to albo z błędu w doborze (np. niewłaściwe oszacowanie strat przepływu lub przyjęcie zbyt wysokiej nadwyżki parametrów) albo ze zmiany parametrów, jaka nastąpiła od czasu zaprojektowania układu. Ta druga sytuacja jest często spotykana w praktyce.
- Obniżona sprawność prawidłowo dobranej pompy.
- Obniżenie może wynikać z dostarczenia pompy niewłaściwie wykonanej, o sprawności niższej niż oferowana lub z pogorszania stanu technicznego pompy na skutek zużycia. Tempo zużycia zależy od wielu czynników, jak przede wszystkim rodzaj pompowanego medium, prędkość obrotowa i dobór wykonania materiałowego. Niezależnie od warunków pracy, po kilku latach eksploatacji należy się spodziewać dostrzegalnego pogorszenia sprawności. Efekt ten często pozostaje niezauważony w przypadku automatycznej regulacji prędkości obrotowej. Jeśli pompa pracuje ze stałą prędkością obrotową, to na skutek zużycia jej wydajność z czasem maleje i użytkownik podejmuje decyzje o remoncie, gdyż pompa nie spełnia już swojej funkcji. Natomiast w przypadku automatycznej regulacji, efekt zużycia jest kompensowany przez zwiększanie prędkości obrotowej, w wyniku czego pompa utrzymuje wymagane ciśnienie lub wydajność,
co jednak odbywa się kosztem zwiększonego zużycia energii.
Oczywiście, w praktyce często zachodzi kombinacja obu wymienionych wyżej czynników.
Cały materiał został opublikowany w numerze 1/2016 magazynu "Pompy Pompownie"
